Desde o Equipo de Igualdade do CPI Viaño Pequeno (Trazo), entre as actividades a desenvolver arredor do vindeiro 8 de marzo, Día Internacional da Muller Traballadora, propoñemos realizar unha aproximación a Isabel Zendal, unha muller de Ordes, primeira enfermeira da historia nunha misión humanitaria internacional.
Como primeiro bocado reproducimos este vídeo divulgativo (13´ 45´´) que desde maio de 2022 está dispoñible no sitio web do Consello da Cultura Galega e na canle de youtube deste organismo. A súa autora Carmela Cela fai un interesante retrato biográfico de Isabel Zendal, unha muller galega, orixinaria de Ordes, concretamente nada na Agrela (Santa Mariña de Parada, Ordes) o 26 de febreiro de 1773 e finada no Vicerreinado de Nova España (actual México).
Isabel Zendal está considerada como a primeira enfermeira da historia en participar nunha misión humanitaria internacional, pois participou na Real Expedición Filantrópica da Vacina (1803-1812), dirixida polo doutor Francisco Xavier Balmis co obxectivo de levar a vacina da varíola a América, coidando dos 22 nenos da Casa de Expósitos da Coruña que nos seus brazos levaban inoculadas cadansúa dose de vacina para combater a propagación da enfermidade da varíola.
Novelas: Esta historia real foi novelada en varias ocasións.
- Julia Álvarez, novelista dominicano-estadounidense, escribiu a novela Saving the World: A Novel. Nesta obra, unha escritora descobre as similitudes sorprendentes entre a súa propia existencia e a historia de dona Isabel Sendales y Gómez, que acompañará o doutor Balmis na expedición da varíola. En castelán foi publicada co título Para salvar el mundo (Alfaguara, 2007).
- Almudena de Arteaga na novela Angeles custodios (Ediciones B, 2010) converte a Isabel Zendal nunha das protagonistas da historia.
- Javier Moro reconstruíu na novela A flor de piel (Seix Barral, 2015) a historia da expedición da vacina a través da personaxe femenina de Isabel Zendal.
- A escritora galega María Solar no libro Os nenos da varíola (Galaxia, 2017) relata a historia de Isabel Zendal Gómez como directora do orfanato Casa de Expósitos e de como pasou a formar parte da expedición.
- E en banda deseñada ou cómic o álbum ilustrado, Novo Mundo. Isabel Zendal na Expedición da Vacina, con textos e ilustracións de El Primo Ramón ( Ed. Bululú, 2018) tamén conta a vida da enfermeira.
Películas e documentais:
- 22 ángeles, producido por TVE en 2016 e baseado na novela Angeles custodios. Dirixido por Miguel Bardem, con guión de Alicia Luna e protagonizada pola actriz galega María Castro no papel da enfermeira.
- Isabel Zendal, la enfermera que cambió el rumbo del mundo (2016) Un documental de Enfermería TV, televisión creada polo Sindicato de Enfermería, SATSE, e a Fundación para el Desarrollo de la Enfermería, FUDEN, realizado por Ana Fernández, Enrique Sierra e Javier González.
Na nosa biblioteca escolar:
No
blogue da nosa biblioteca bibliotrazo.blogspot.com en cursos
anteriores houbo varios alumnos e alumnas que comentaron brevemente o
libro de María Solar (nesta ligazón) e tres deles realizaron cadanseu booktráiler
que reproducimos deseguida. Son traballos de Ana Señarís Veiras, Valeria Vásquez Fernández e Miguel Mariño Martínez.
